İçindekiler
Türkiye Ekonomisi 3. Çeyrekte %3,7 Büyüdü: İç Talep ve Yatırımlar Öne Çıkıyor
Türkiye Ekonomisi 3. Çeyrekte %3,7 Büyüdü: İç Talep ve Yatırımlar Öne Çıkıyor!
TÜİK tarafından açıklanan 2025 yılı 3. Çeyrek GSYH verileri, Türkiye ekonomisinin yıllık bazda %3,7 büyüdüğünü ortaya koydu. Piyasa beklentisi olan %4,2’nin altında kalan bu veri, sıkı para politikası ve dengelenme sürecinin etkilerini yansıtmakla birlikte iç talebin halen güçlü olduğunu gösteriyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), merakla beklenen 2025 yılı üçüncü çeyrek büyüme rakamlarını kamuoyu ile paylaştı. Verilere göre Türkiye ekonomisi, bir önceki yılın aynı dönemine göre %3,7 oranında büyüme kaydetti. Çeyreklik bazda bakıldığında ise büyüme performansı %1,1 seviyesinde gerçekleşti.
Büyümenin Lokomotifi: Hanehalkı ve Yatırımlar
2025 yılının üçüncü çeyreğinde büyüme kompozisyonuna bakıldığında, hane halkı tüketiminin ve yatırımların büyümeyi sırtladığı görülüyor. Ekonomi yönetiminin ve Merkez Bankası'nın (TCMB) iç talepte dengelenme ısrarına rağmen tüketim harcamaları büyümeye en yüksek katkıyı sağlayan kalem oldu.
Büyümeye puansal katkılar şu şekilde gerçekleşti:
- Hane halkı Tüketimi: +3,3 Puan
- Yatırımlar: +3,2 Puan
- Kamu Harcamaları: +0,1 Puan
- Net İhracat: +1 Puan (Büyümeyi desteklemesine rağmen geçmiş dönemlerin negatif etkisi hissediliyor)
- Stoklar: -2,0 Puan (Büyümeyi aşağı çeken ana unsur)
Sektörel Görünüm: İnşaat Zirvede, Tarım Daraldı
Üçüncü çeyrekte sektörel bazda ayrışmalar dikkat çekti. Özellikle inşaat sektörü %13,9'luk büyüme ile öne çıkarken, tarım sektörü %12,7'lik sert bir daralma yaşadı.
Sektörel Büyüme Oranları (Yıllık Değişim):
- İnşaat: %13,9 🔼
- Finans ve Sigorta: %10,8 🔼
- Bilgi ve İletişim: %10,1 🔼
- Sanayi: %6,5 🔼
- Hizmetler (Genel): %6,3 🔼
- Tarım: %12,7 🔽
Ekonomi Stratejisi ve Gerçekleşmeler Arasındaki Fark
Ekonomi yönetiminin uzun süredir vurguladığı "ihracat odaklı büyüme" stratejisine rağmen, veriler büyümenin ana motorunun halen iç talep olduğunu teyit ediyor. Son dört çeyrekte net ihracatın genellikle büyümeye negatif veya sınırlı etki etmesi, ihracatın büyümeyi istenilen düzeyde destekleyemediğini gösteriyor.
Alınan sıkılaşma tedbirleri ve kredi musluklarının kısılmasına rağmen iç talepteki bu direnç, TCMB'nin enflasyonla mücadele patikasında "talepte dengelenme" hedefini zorlaştırabilir. Güçlü iç talep, enflasyon tahminlerinde yukarı yönlü sapma riskini canlı tutuyor. Para ve maliye politikalarının gecikmeli etkileri devrede olsa da, talepteki yavaşlamanın beklentilerden daha uzun bir süreye yayıldığı görülmektedir.
Yıl Sonu Beklentisi %3,1 Büyüme
Üçüncü çeyrekte beklentilerin altında kalan GSYH verisi ve talepteki dengelenme sürecinin yavaş ilerlemesi ışığında, 2025 yılının tamamı için büyüme beklentimizi %3,1 olarak öngürülüyor. Yıl sonu enflasyon tahmini ise %32,6 seviyesindedir.
Yatırımcılar için 2025'in son çeyreğine ilişkin büyüme verileri 2 Mart 2026 tarihinde TÜİK tarafından açıklanacaktır.
Tablolarla GSHİH Büyümesi
|
|
3Ç23 |
4Ç23 |
1Ç24 |
2Ç24 |
3Ç24 |
4Ç24 |
1Ç25 |
2Ç25 |
3Ç25 |
|
Hanehalkı Tüketimi |
7,70 |
6,70 |
5,50 |
1,20 |
2,20 |
2,30 |
1,60 |
3,40 |
3,20 |
|
Kamu Harcamaları |
0,70 |
0,20 |
0,50 |
0,10 |
0,10 |
0,40 |
0,20 |
-0,60 |
0,10 |
|
Yatırımlar |
3,40 |
2,60 |
2,60 |
0,10 |
-0,20 |
0,40 |
0,50 |
2,20 |
3,20 |
|
Net İhracat |
-2,60 |
-0,60 |
1,60 |
1,30 |
2,20 |
-0,80 |
-0,60 |
-1,40 |
1,00 |
|
Stoklar |
-3,20 |
-5,00 |
-4,40 |
-0,20 |
-2,00 |
0,80 |
-0,30 |
1,20 |
20 |
Çekince
Bu raporda yer alan her türlü bilgi, değerlendirme, yorum, istatistiki şekil ve bilgiler hazırlandığı tarih itibari ile mevcut piyasa koşulları ve güvenirliğine inanılan kaynaklardan elde edilerek derlenmiştir ve İnfo Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından genel bilgilendirme amacı ile hazırlanmıştır. Sunulan bilgilerin doğruluğu ve bunların yatırım kararlarına uygunluğu tarafımızca garanti edilmemektedir. Bu bilgiler belli bir getirinin sağlanmasına yönelik olarak verilmemekte olup alım satım kararını destekleyebilecek yeterli bilgiler burada bulunmayabilir. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Herhangi bir yatırım aracının alım-satım önerisi ya da getiri vaadi olarak yorumlanmamalıdır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu nedenle bu sayfalarda yer alan bilgilerdeki hatalardan, eksikliklerden ya da bu bilgilere dayanılarak yapılan işlemlerden, yorum ve bilgilerin kullanılmasından doğacak her türlü maddi/manevi zararlardan ve her ne şekilde olursa olsun üçüncü kişilerin uğrayabileceği her türlü doğrudan ve/veya dolaylı zararlardan dolayı İnfo Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ile bağlı kuruluşları, çalışanları, yöneticileri ve ortakları sorumlu tutulamaz. Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.